kosciuszkoGodło PolskiZespół Szkół Nr 1

im. Tadeusza Kościuszki w Krasnymstawie

ul. Zamkowa 1, 22-300 Krasnystaw

tel/fax: (82) 576 37 55

e-mail: sekretariat@zsnr1-kosciuszko.pl

Spis treści

Historia szkoły

"Nie przez obcych wsparcie i łaskę, lecz przez własne usiłowania dochodzi naród do szczęścia, cnoty i sławy" powiedział przed 200 laty patron naszej szkoły Tadeusz Kościuszko.

W jego testamencie, napisanym w 1817 r., znajdujemy taki oto zapis "... Uznaję mieszkańców wsi, do majątku tego (Siechnowicze) należącej do wolrrych obywateli ... uwalniam ich od wszelkich bez wyjątku danin, pańszczyzny i powinności osobistych ... wzywam ich tylko, aby dla dobra własnego i kraju starali się o zakładanie szkół i szerzenie oświaty ... "

Jest rok 1944. Na skrawku wolnej już od okupanta hitlerowskiego Polski rozpoczyna się nowe życie. Umęczony i wyniszczony kraj odczuwa dotkliwie brak fachowej kadry. W latach 1941 - 1944 istniała w prawdzie w Krasnymstawie dwuletnia szkoła zawodowa - Publiczna Szkoła Rzemieślnicza, ale zgodnie z zarządzeniem niemieckich władz okupacyjnych z 1939 roku mogła kształcić wyłącznie rzemieślników.

1 września 1944 roku w Krasnymstawie rozpoczyna pracę 4-letnie Gimnazjum Mechaniczne. Początki są bardzo trudne. Na swoją siedzibę szkoła otrzymuje stary, zniszczony budynek przy ul. Szkolnej. Ma w nim do dyspozycji trzy sale lekcyjne i jedną salę do praktycznej nauki zawodu, wyposażoną w jedną tokarkę. Ślusarnię i narzędziownię uruchomiono w pobliskim baraku, a w niedawnej jeszcze chlewni kuźnię o dwóch paleniskach i dwóch kowadłach. Nie ma stolików, krzeseł, tablic, a przede wszystkim pomocy naukowych. Zaczynano od niczego.

Nie wolno nam nie pamiętać tych, którzy w tak trudnych warunkach organizowali szkołę. 3 grudnia 1944 roku dyrektorem szkoły zostaje inż. Stefan Gałan. Dla Niego nie ma rzeczy niemożliwych. Z ogromną energią, wielkim uporem i wielkim sercem buduje szkołę od podstaw. Malutką kadrę pedagogiczną, wspierającą całym sercem, rozumem i ciężką pracą dyrektora Gałana stanowili:

* Barbara Dembińska - nauczycielka języka polskiego
* Mieczysław Starka - nauczyciel fizyki
* Dionizy Kurek - nauczyciel matematyki
* Mieczysław Gregorowicz - nauczyciel historii i języka niemieckiego
* Ks. Stanisław Witkowski prefekt
* Marian Maria Szulc - nauczyciel przedmiotów zawodowych
* oraz Jan Zbigniew Bauth, Józef Wojas, Franciszek Grudzień - instruktorzy praktycznej nauki zawodu.
* Alojzy Tarkowski - kierował pracą warsztatów szkolnych.

W roku następnym kadra pedagogiczna powiększyła się o Wiktora Siepietę, inż. Zygmunta Gałana, Natalię Zajcew, Irenę Szubert, Michała Stadnika i Juliana Dobosza.

W 1948 roku 21 pierwszych absolwentów otrzymuje świadectwa ukończenia Gimnazjum Mechanicznego - wśród nich późniejsi nasi nauczyciele: Stefan Żelisko i Tadeusz Mazurek.

W tym samym roku szkoła została przekształcona na 3-letnie Gimnazjum Mechaniczne, a w 1950 roku na Państwowe Liceum Mechaniczne I stopnia, które w 1951 roku zostało przemianowane na Zasadniczą Szkołę Zawodową istniejącą po dzień dzisiejszy.

Od 1946 roku działała też dla potrzeb rzemiosła Publiczna Szkoła Dokształcająca Zawodowa.

Wzrastająca z roku na rok liczba uczniów powoduje, iż pomieszczenia szkoły są niewystarczające, wobec czego część zajęć teoretycznych odbywa się w wynajętym budynku przy ul. PCK 1.

Równocześnie ze szkołą organizowane były warsztaty szkolne. Podstawowym zadaniem była budowa bazy lokalowej. Z różnych regionów kraju sprowadzano drewniane baraki, tu je montowano, młodzież ręcznie wykonywała cegłę cementową na ławy fundamentowe. Tak powstawały pierwsze budynki warsztatów szkolnych.

Wobec braku właściwego wyposażenia warsztatów uczniowie wytwarzali tylko proste narzędzia kowalskie, ślusarskie i stolarskie.

Sytuacja uległa nieco zmianie na lepsze, gdy szkoła otrzymała, ze zrujnowanych warszawskich fabryk, obrabiarki. Wprawdzie zniszczone i przestarzałe, ale po odpowiednim remoncie mogły być wykorzystane w procesie dydaktycznym.

Z wielkim trudem do 1953 roku warsztaty szkolne zorganizowały dział obróbki skrawaniem. Pierwsze wiertarki warsztaty szkolne wyprodukowały w 1952 roku, a w roku następnym rozpoczęły produkcję wiertarek kolumnowych WEK-30. Początki były skromne. W 1953 roku wyprodukowano 5 wiertarek WEK-30, w roku 1956 - 10 wiertarek, w 1958 roku - 5 wiertarek kolumnowych, 5 szlifierek, 5 młocarni, ale już w dwa lata później - 25 wiertarek kolumnowych i 18 młocarni na potrzeby regionu.

Ten dynamiczny rozwój w tak trudnym okresie warsztaty szkolne zawdzięczają w znacznej mierze swoim pierwszym zwierzchnikom: Alojzemu Tarkowskiemu, Zygmuntowi Gałanowi, Tadeuszowi Mazurkowi, oraz stałej, wypróbowanej kadrze nauczycieli zawodu.

W równie trudnych warunkach funkcjonuje internat. W budynku zajmowanym przez szkołę wydzielono dwie izby, w których w prymitywnych warunkach, mieszkało 40 uczniów. W 1949 roku internat zostaje przeniesiony do pobliskiego baraku, ale i tu warunki nie są lepsze - brak ciepłej wody, źle ogrzewane pomieszczenia, piętrowe łóżka. Sytuacja zmieniła się nieco na lepsze w 1955 roku, gdy internat został przeniesiony do poklasztornego budynku przy ul. Zamkowej. Budynek ten jednak wymagał gruntownego remontu. Wiele żmudnej, uciążliwej pracy musieli włożyć w organizowanie internatu w tak ciężkich warunkach jego pierwsi kierownicy: Dionizy Kurek, Leon Derwich, Ryszard Chwiejczuk, Stanisław Marek, Mieczysław Rubaj, Zygmunt Kopańko, Dariusz Świech.



Rozwijająca się szkoła wymagała znacznie lepszych warunków lokalowych. Po długotrwałych i usilnych staraniach dyrektora Stefana Gałana szkoła otrzymała znacznie większy od poprzedniego budynek - dawne koszary wojskowe przy ul. Zamkowej 1.

Poklasztorne budynki wymagały gruntownego remontu i adaptacji dla potrzeb szkoły, ale już w latach 1957 1959 mogły służyć uczniom. Wkrótce jednak i one stały się niewystarczające.

Marzeniem dyrektora, nauczycieli i uczniów był nowy, piękny, przystosowany do potrzeb szkoły budynek. Zaczęto więc usilne starania o jego budowę, a kiedy przyszła aprobująca decyzja władz, budowali go wszyscy: nauczyciele, uczniowie, rodzice i pozostały personel szkoły.

Nowy, służący szkole do chwili obecnej budynek, oddano do użytku w 1963 roku. Mieściło się w nim 16 przestronnych sal lekcyjnych, biblioteka, świetlica, gabinet lekarski oraz pracownie: metrologii, elektrotechniki, fizyki, chemii i rysunku technicznego. W dwa lata później, lekcje wychowania fizycznego mogły już odbywać się w nowej sali gimnastycznej.

Nowe, znacznie lepsze warunki lokalowe spowodowały bardziej dynamiczny rozwój szkoły. W 1963 roku powołano do życia 5-letnie Technikum Mechaniczne o specjalności metrologia warsztatowa oraz 5-letnie Technikum Elektryczne, a w 1965 roku 3-letnie Technikum Mechaniczne na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej o specjalności - obróbka skrawaniem.

Równocześnie prężnie rozwijają się warsztaty szkole. Znacznie wzrosła produkcja wiertarek: w latach 1970-1983 wyprodukowany 370 wiertarek kolumnowych WEK-30 oraz 251 wiertarek stołowych WSD-16. Warsztaty szkole podjęły również szeroki asortyment usług na rzecz gospodarki i ludności naszego regionu.

Wielkim wydarzeniem w historii szkoły był pierwszy egzamin dojrzałości przeprowadzony w maju 1968 roku. Z biciem serca do pierwszej w szkole matury przystąpili uczniowie i nauczyciele. 27 techników mechaników o specjalności obróbka skrawaniem i 26 techników mechaników o specjalności metrologia warsztatowa z dumą i łzą szczęścia w oczach przyjęło z rąk dyrektora szkoły inż. Stefana Gałana świadectwa dojrzałości.

Z numerem pierwszym świadectwo dojrzałości otrzymał Tomasz Banach.

Dynamiczny rozwój szkoły spowodował, iż na mocy Zarządzenia Kuratora Okręgu Szkolnego w Lublinie z dnia 4 lipca 1973 roku, Zasadnicza Szkoła Zawodowa i Technikum Mechaniczne zostały połączone w Zespół Szkól Zawodowych Nr 1 w Krasnymstawie.

* W skład Zespołu weszły:
* Zasadnicza Szkoła Zawodowa
* Zasadnicza Szkoła Dokształcająca
* Technikum Mechaniczne na podbudowie szkoły podstawowej
* Technikum Mechaniczne na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej
* Technikum Elektryczne na podbudowie szkoły podstawowej

Od września 1975 roku w skład Zespołu weszło Technikum Mechaniczne dla Pracujących na podbudowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej o specjalności obróbka skrawaniem (powołane Zarządzeniem Kuratora Okręgu Szkolnego w Lublinie z dnia 15 maja 1975 roku).

W tym czasie następują też zmiany kadry kierowniczej szkoły.

1 września 1972 roku funkcję dyrektora szkoły powierzono mgr inż. Gustawowi Bęcalowi.

Funkcję zastępców dyrektora pełnili kolejno: Andrzej Michalak, Marian Grabiec, Stefan Żelisko, Zygmunt Kopańko, Roman Tymoszuk, Marian Płowaś, Alicja Kaliniak.

Funkcję kierownika warsztatów szkolnych pełnił Stanisław Makuch, a zastępcy kierownika Stefan Bąk.

W sytuacji tak dynamicznego rozwoju szkoły; warsztaty szkolne nie były w stanie sprostać wymaganiom programu nauczania zawodowego. Konieczna stała się praktyczna nauka zawodu w zakładach pracy. Pierwszą praktykę zawodową uczniowie technikum odbyli w roku szkolnym 1965/66 w Fabryce Samochodów Ciężarowych w Lublinie. W następnych latach praktyka zawodowa odbywała się w Fabryce Łożysk Tocznych w Kraśniku. Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku, Fabryce Obrabiarek Ciężkich w Porębie k/Zawiercia, Hucie Stalowa Wola, Hucie Florian w Świętochłowicach, Hucie Katowice.

Pomocą w organizowaniu praktyk zawodowych służyły również krasnostawskie zakłady pracy - Zakłady Wyrobów Sanitarnych, Zakłady Przemysłu Odzieżowego "Cora" oraz Fermentownia Tytoniu.

8 września 1984 roku Szkoła uroczyście obchodziła 40-tą rocznicę swego powstania połączoną z nadaniem sztandaru, imienia patrona - Tadeusza Kościuszki, otwarciem Izby Pamięci i Tradycji oraz zjazdem absolwentów. Była to bardzo podniosła uroczystość, którą swoją obecnością zaszczycili przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Kuratorium Oświaty i Wychowania w Chełmie, władz wojewódzkich i miejskich.

Za dotychczasowe osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze Zespołu Szkół Zawodowych sztandar szkoły został odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej, a szkoła uzyskała Odznakę za Zasługi dla Województwa Chełmskiego.